- Αλιάκμονας
- I
Ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας (320 χλμ.), από όσους ρέουν αποκλειστικά σε ελληνικό έδαφος. Έχει λεκάνη απορροής 9.210 τ. χλμ. και πηγάζει από το όρος Βόιο (Γράμμος) του ορεινού συστήματος της Πίνδου. Αρχικά κατευθύνεται για λίγο στα B, ύστερα τρέπεται στα Α έως τη συμβολή του με το Ζέλοβα (ΝΔ της Καστοριάς) και αποχετεύει τα ύδατα της λεκάνης Καστοριάς-Γρεβενών, καθώς και της λίμνης, της Καστοριάς, μέσα από τον ποταμό της λίμνης όταν αυτή ξεχειλίζει. Έπειτα ακολουθεί τη ΝΑ κατεύθυνση των στρωμάτων έως τις βόρειες πλαγιές των Χασίων και δέχεται τα ύδατα πολλών μικρών ποταμών, σημαντικότεροι από τους οποίους είναι ο Βενέτικος και το Γρεβενιώτικο ποτάμι, παραπόταμοι στα δεξιά του. Εδώ ο Α. αλλάζει κατεύθυνση σχηματίζοντας μεγάλο τόξο και, αφού περάσει από τη στενή δίοδο που έχει ανοίξει μεταξύ Καμβουνίων και Βουρίνου, ρέει προς ΒΑ. Σχεδόν σε όλο αυτό το τμήμα του ο Α. ρέει σε χαραδρώδη κοίτη. Περνώντας έπειτα στα Β των Σερβίων διασχίζει τη βαθιά και στενή κοιλάδα (πλάτος λιγότερο από 500 μ.) που έχει σχηματίσει μεταξύ Βέρμιου και Πιερίων και εισέρχεται στην πεδιάδα της Θεσσαλονίκης, Ν της Βέροιας. Στο τμήμα αυτό της διαδρομής του δέχεται τα ύδατα πολλών μικρών παραποτάμων, καθώς και της μεγάλης περιφερειακής διώρυγας, μέσα από την οποία συλλέγονται και εκβάλλουν στον Α. τα νερά των ποταμών Μογλενίτσα, Βόδα, Αραπίτσας, Τριποτάμου και των χειμάρρων που κατεβαίνουν από το Βέρμιο. Στρέφεται ύστερα στα Α και εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο, όπου έχει σχηματίσει δέλτα. Ο Α. έχει ελάχιστη μέση παροχή το καλοκαίρι 40 κ. μ. κατά δ/λ και στην αιχμή πλημμυρών του Δεκεμβρίου 3.300 κ. μ. κατά δ/λ στο φαράγγι εξόδου του προς την πεδιάδα της Βέροιας. Στο παρελθόν o Α. δεν είχε σταθερή κοίτη στις εκβολές του (γι’ αυτό τον έλεγαν και Λωλοπόταμο) και συχνά πλημμύριζε τις γύρω περιοχές όπουυπήρχαν εκτεταμένα έλη. Σήμερα τα έλη αυτά έχουν σε μεγάλο μέρος αποστραγγιστεί και το 1958 κατασκευάστηκε κοντά στο χωριό Αγία Βαρβάρα, μεγάλο φράγμα (μήκος 400 μ., ύψος 42 μ.) που μπορεί να αρδεύσει έκταση 360 χιλιάδων στρεμμάτων.
Σε απόσταση 45 χλμ. από τις εκβολές του Αλιάκμονα υπάρχει αρδευτικό φράγμα μήκους 400 μέτρων, πάνω στο οποίο έχει κατασκευαστεί οδογέφυρα (φωτ. Δ. Χαρισιάδη).
Μια μακρινή άποψη της γέφυρας του Αλιάκμονα.
IIΈνα όμορφο φυσικό τοπίο εκατέρωθεν του ποταμού Αλιάκμονα.
Ορεινός οικισμός (υψόμ. 580 μ., 281 κάτ.) στην πρώην επαρχία Βοΐου του νομού Κοζάνης. Υπάγεται πλέον διοικητικά στον δήμο Νεάπολης.
Dictionary of Greek. 2013.